Әл-Фарабидің философиялық-педагогикалық ілімі

Аннотация

Қазіргі цифрлық ғасырда білім беруге утилитарлық мән көбірек беріледі. Бұл тенденция адамның болашағы үшін, ең алдымен әлеуметтік, мәдени, рухани болмыс ретінде алаңдаушылық тудырады. Мақала авторлары Шығыстың Екінші ұстазы Әбу Насыр Әл-Фарабидің мұрасына жүгініп, "білім" ұғымының бай терең философиялық мағынасын ашады. Әл-Фараби білім мен тәрбиені өзара байланыста қарастырды. Бұл дәстүр ежелгі гректерден "пайдея" тәрбиесінің белгілі бір моделі ретінде басталды, ортағасырлық мұсылман шығысындағы" адаб " тұжырымдамасында көрініс тапты.

Әл-Фарабидің философиялық-педагогикалық ілімі кең және теориялық және практикалық философияның көптеген аспектілерін қамтиды. Әл-Фарабидің пікірінше, кез - келген білімнің мақсаты-адамның өзін-өзі тануы, кемелдікке жету, демек бақыт. Кемелдікке жету арқылы адам бақытты болып қана қоймай, басқаларды да бақытты етеді. Ойшыл тәрбиенің саяси аспектісін анық көрсетеді. Білім-бұл тәрбиенің бір бөлігі және адамның кемелдікке жету жолы-оның бойында басқаларға үлгі болуға мүмкіндік беретін жоғары моральдық қасиеттерді тәрбиелеу.

Әл-Фарабидің философиялық-педагогикалық ілімінің әмбебаптығы мен өшпестілігін мақала авторлары оның идеяларын ежелгі гректер, француз ағартушылары, неміс классикалық философиясының өкілдері және ХХ ғасырдың әртүрлі постклассикалық ағымдарымен салыстыру және талдау арқылы көрсетеді. Әл-Фарабидің идеялары қазіргі заман рухымен үндес, практикалық маңызы бар және оларға инновациялық қолдануды таба алатындар үшін үлкен мүмкіндіктер ашады.

Түйін сөздер: әл-Фараби, білім беру философиясы, тәрбие, адам, кемелдік, бақыт.