Қазақ және түрік ақын-жыраулары шығармашылығындағы толеранттылық қағидасы
Кілттік сөздер:
толеранттылық, ақын-жыраулар, ізгілік, имандылық.Аннотация
Бүгінгі таңда Қазақстанда ата-дәстүр мен рухани мұраларды
ұрпақ тәрбиелеуге ендіруге көп көңіл бөліне бастады. Әсіресе то
леранттылық ұстанымы мемлекеттің негізгі қағидаларының біріне
айналды. Қазақ ақын-жыраулары Абай Құнанбаев, Шәкәрім Құдай
бердіұлы, Майлықожа Сұлтанқожаұлы, Бұдабай Қабылұлы сынды дүл
дүлдердің жыр жолдарынан адамзаттың бірлігі мен терең сүйіспен
шілікті паш еткен ойларды кезіктіреміз. Сонымен қатар дүниетанымы
бір түрік ақындары мен шайырларының еңбектерінде де толерант
тылық ұғымдары молынан ұшырасады. Әсіресе, Мәулана Румидің,
Жүніс Әміренің мәнді шығармаларында төзімділікті, толеранттылық
ты дәріптейтін, оны діннің бір бөлшегі ретінде көрсететін пікірлер
жетіп жатыр. Бұл сабақтастық кейіннен түркі халықтарының барлық
сөз иелерінің ойларынан көрініс тауып, түркі халықтарына ортақ мен
талитеттің қалыптасуына себеп болды. Біз мақаламызда қазақ және
түрік ақын-жырауларының шығармаларындағы толеранттылық мәсе
лелеріне назар аударатын боламыз.
Библиографиялық сілтемелер
2 Мехмет Аыдıн. Тюрк топлумунда дини хоşгёрюнюн темеллери // Селçук юнıверситеси. İлахият факюлтеси дергиси,
1998, ВИИИ саыı.
3 Қашқари М. Түрік сөздігі. – Алматы: Кхант, 1997.
4 Шакарим. Иманым. – Алматы: Арыс, 2000.
5 Абай. Екі томдық шығармалар жинағы. ІІ том. – Алматы: Жазушы, 2006.
6 Шимшек А. Мевлана Желаледдин Румидін адамга козяарасы // Бірінші Кхалыяаралыя Туркология Конгресі. – Түркістан,
2002.
7 Мевлана Целаледдин-и Руми. Диван-ıкебирденсеçмелер. – Анкара, 1995.
8 Ибрахим Агах Çубукçу. Юнус Емре ве дин фелсефеси // Анкара юниверситеси илахият факюлтеси яыıнларı. Но:
117. 1973.
9 Кенжетаев Д.Т. Қожа Ахмет Ясауи психологиясы жане оның түркі дүниетанымы тарихындағы орны: дисс... – Алматы,
2007.
10 Майлықожа. Шығармалар. / құрастырған А. Оспанұлы. – Алматы, 2005.
11 Әулиелер әуезі (Шығыс данышпан, әулие-әмбиелердің жырларының таржімасы). / аударған С. Нуржан. – Алматы:
«Еффект», 2009.
12 Армстронг К. Дао религии. – М.: Ексмо, – 2012.
13 Қабылулы Б. Шығармалары./ Құрастырғандар Н. Қасымұлы, М. Аяпулы, М. Жармұхамедұлы.– Алматы: «Мураттас»
орталығы, 1994.
