Г. Болингброктың «Король- пратриот туралы ойларындағы» саяси көзқарастары

Аннотация

Мақалада ағылшын ағартушысы Генри Сент-Джон Болингброктың саяси көзқарастары қарастырылады.
Британдық мемлекет қайраткері және философы Г. Болингброк эмпиризм мен сенсуализм идеясының және ерте ағылшын білімінің жарқын өкілі болды. 1738 жылы Г. Болингброк бір уақыт өз әкесі ІІ Георгқа қарсы көзқараста болған, Уэльс корольдігінің ханзадасы Фредериктің кеңесшісі болып; оған арнап «Король-Патриот туралы ойлар» (On the Idea of a Patriot King) деп аталатын эссе жазады.
Болингброк тори парламентінің оппозициясына деген сенімі мен қызығушылығын жоғалтып, өзінің саяси ұстанамын жазбаша түрде білдіргісі келеді. Бұл оның билік мәселесіне арналған «Король-Патриот туралы ойлары» («The Idea of a Patriot King», 1749 ж. жарық көрген) атты көлемді шығармасында көрініс табады. Болашақ және заманауи Англия туралы сөз қозғағанда – алдымызда таза саяси утопия тұрғаны байқалады. Табиғатты талдаған уақытта биліктің сипаты – ХVІІІ ғ. бірінші жартысына жататын саяси ойларға арналған қызықты ескерткішті көруге болады.
Түйін сөздер: Ағартушылық, Король-Патриот, тори, оппозиция, парламент, реформа, абсолютизм, гуманизм.